بررسی اثرات ضد قارچی تعدادی عصاره‌ گیاهی بر رشد میسیلیومی Sclerotinia sclerotiorum قارچ عامل پوسیدگی یقه توتون

     قارچ‌ پوسیدگی یقه توتون از عوامل مهم بیماری‌زای گیاهی می­باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می‎تواند موجب خسارت محصول در کشورهای تولیدکننده توتون گردد. مدیریت این عامل بیماری‌زا با استفاده از سموم شیمیایی، تناوب زراعی، ارقام مقاوم، کنترل بیولوژیک و هم‎چنین عصاره‌های گیاهی و روغن‌ها انجام می‌شود. عصاره‌های گیاهی برای مدیریت این عامل بیماری ارجحیت دارد، زیرا سموم شیمیایی گران قیمت بوده و مصرف آن­ها آلودگی زیست محیطی به همراه دارد. این تحقیق با هدف بررسی اثر بازدارندگی عصاره‌های مختلف تعدادی گیاه دارویی در رشد قارچ‌ عامل پوسیدگی یقه توتون در آزمایشگاه و انتخاب حلال مناسب برای عصاره‌گیری انجام شده است. در این تحقیق عصاره‌ نه گونه گیاهی با استفاده از حلال‌های آب، استون، هگزان، اتانل و متانول استخراج شده و فعالیت ضد قارچی آن­ها در شرایط آزمایشگاه روی قارچ‌ عامل پوسیدگی یقه توتون در مرکز تحقیقات‌ و آموزش تیرتاش در سال 1391 بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه عامل و پنج تکرار انجام شد. عامل اول عصاره گیاهی شامل نه گونه گیاهی، عامل دوم حلال در پنج سطح (آب، استن، هگزان، اتانول و متانول) و عامل سوم غلظت (0، 1000 و 2000 پی پی ام) در نظر گرفته شد. بررسی حداقل غلظت بازدارندگی عصاره‌های گیاهی با استفاده از روش اختلاط با محیط کشت انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره گیاهان نعناع گربه‌ای، توتون، آویشن کوهی، رازیانه، زوفا و بادرنجبویه پرپر اثر بازدارندگی خوبی بر رشد قارچ‌  مورد بررسی در این مطالعه داشتند. بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به عصاره استخراجی با حلال متانول بود. هم‎چنین حداقل غلظت بازدارندگی عصاره متانولی توتون، نعناع گربه‌ای، آویشن کوهی، رازیانه، بادرنجبویه پرپر و زوفا بر قارچ‌های بیماری‌زای مورد بررسی 5/1، 5/1، 2، 3، 3 و 5/2 میلی‎گرم بر میلی لیتر بدست آمد.